Góry stanowią w Norwegii nieodłączną część krajobrazu, a wycieczki górskie (fjelltur) są popularną formą aktywności zarówno dla miejscowych, jak i turystów. Poznaj norweskie zwyczaje i słownictwo związane z turystyką górską!
Ut på tur, aldri sur!
Zdobywanie norweskich szczytów daje nie tylko możliwość podziwiania widoków (å nyte utsikter), ale również umożliwia zbliżenie się do natury i doświadczenie jej z bliska (å oppleve naturen). Daje też szansę na przeżycie prawdziwej norweskiej przygody. A to wszystko w duchu popularnego norweskiego powiedzenia Ut på tur, aldri sur!. W dosłownym tłumaczeniu oznacza ono: “Na wycieczce, nigdy w złym humorze”. Chodzi o to, że wyjście na spacer poprawia nam nastrój.Trzeba przyznać, że coś w tym jest!
Det finnes ikke dårlig vær…
Norwegowie wyznają zasadę, że nie ma złej pogody, są tylko… nieodpowiednie ubrania (Det finnes ikke dårlig vær, bare dårlige klær). Jednak w górach warunki pogodowe bywają tak trudne, że nawet najlepsze ubrania nie pomogą – wtedy lepiej zostać w domu! W każdym razie podczas każdej wędrówki w góry w Norwegii warto być przygotowanym na zmienne warunki atmosferyczne (skiftende værforhold). W tym celu warto zajrzeć na stronę yr.no i sprawdzić prognozę pogody (værvarsel) na najbliższe godziny lub dni. A w plecaku mieć zawsze dodatkowy sweter lub kurtkę.
Lubisz spędzać czas na świeżym powietrzu i żadna pogoda nie jest Ci straszna? Polecamy Ci zatem nasz wpis Friluftsliv
Góry w Norwegii - propozycje wycieczek
W Norwegii znajdziesz wiele ciekawych szlaków górskich wycieczek. Ja polecam trzy górskie wyprawy, które z pewnością Cię zachwycą.
Pierwsza z nich to wejście na Galdhøppigen, czyli najwyższy szczyt Norwegii i całej Skandynawii, położony w Parku Narodowym Jotunheimen. Zdobywanie tej góry to wyzwanie dla zaawansowanych turystów, bo po drodze na szczyt trzeba pokonać lodowce i strome ściany.
Drugi szlak, który warto wybrać, wiedzie na Preikestolen (ambona) – niesamowitą skałę w kształcie płaskiego kwadratu, wystającą ponad Lysefjorden. Jest to jeden z najbardziej znanych i fotografowanych punktów widokowych w Norwegii.
Polecam też wyprawę do Trolltunga (“język trolla”), czyli kolejnej imponującej formacji skalnej, która wygląda jak język wystający z góry. Aby do niej dotrzeć, trzeba pokonać trudną trasę, która zajmuje około 10 godzin w obie strony… Ale zdecydowanie warto!
Chatki dla podróżników
W Norwegii istnieje możliwość rezerwacji domku górskiego (hytte) lub zatrzymania się w darmowych chatkach/szałasach (åpne buer), co stanowi świetną opcję dla turystów poszukujących taniego i przyjemnego noclegu. Warto zajrzeć na stronę Statskog, gdzie można znaleźć informacje na temat lokalizacji tych chatek oraz ich dostępności. Przed planowaną podróżą warto sprawdzić, czy na trasie będzie dostępna taki domek, szczególnie w przypadku niepogody, aby w razie potrzeby móc się schronić.
Również Norweski Związek Turystyczny (https://www.dnt.no/), czyli instytucja, która odgrywa kluczową rolę w norweskiej turystyce, oferuje zakwaterowanie w chatkach często za niewielką opłatą lub w wielu przypadkach bezpłatnie dla członków. Dlatego też, jeśli planujesz częste podróżowanie po Norwegii, warto rozważyć korzyści płynące z członkostwa w Norweskim Związku Turystycznym. To świetna opcja na odkrywanie uroków norweskich krajobrazów.
Darmowe chatki zazwyczaj nie są wyposażone, dlatego zawsze pamiętaj o zabraniu ze sobą maty i śpiworu (sovepose) oraz prowiantu (matpakke).
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Mimo że góry w Norwegii są piękne, a wędrówki górskie mogą być odprężającą i relaksującą aktywnością, należy zawsze zachować ostrożność. Warto też zapoznać się z Fjellvettreglene, czyli zasadami dotyczącymi zachowania w górach. Są to reguły, których Norwegowie uczą się od najmłodszych lat i które nawet możemy znaleźć wewnątrz opakowania kultowego norweskiego batonika Kvikk Lunsj, będącego nieodłączną częścią norweskich wycieczek.
Oto Fjellvettreglene:
- Planlegg tur og meld fra hvor du går.
(Zaplanuj wycieczkę i poinformuj innych, dokąd się wybierasz)
- Tilpass turen etter evne og forhold.
(Dopasuj wycieczkę do swoich możliwości i warunków)
- Ta hensyn til vær- og skredvarsel.(Zwracaj uwagę na warunki pogodowe i ostrzeżenia lawinowe)
- Vær forberedt på uvær og kulde, selv på korte turer.
(Bądź przygotowany/a na niepogodę, nawet podczas krótkich wycieczek)
- Ta nødvendig utstyr for å kunne hjelpe deg selv og andre.
(Zabierz ze sobą niezbędny sprzęt, aby móc pomóc sobie i innym)
- Ta trygge veivalg. Gjenkjenn skredfarlig terreng og usikker is.
(Wybieraj bezpieczne trasy; uważaj na teren podatny na lawiny i niepewny lód)
- Bruk kart og kompass. Vit alltid hvor du er.
(Używaj mapy i kompasu; zawsze orientuj się, gdzie jesteś)
- Vend i tide, det er ingen skam å snu.
(Zawróć w odpowiednim czasie, to nie wstyd zawrócić)
- Spar på kreftene og søk ly om nødvendig.
(Oszczędzaj siły, a w razie potrzeby poszukaj schronienia)
Et godt tips!
W Norwegii nieczęsto pozdrawia się przechodniów na ulicy lub ucina pogawędkę z nieznajomymi. Jednakże ta zasada szybko ulega zmianie w trakcie wędrówek górskich. Wystarczy skinienie głową i krótkie pozdrowienie “Hei!” z uśmiechem na ustach.
Góry w Norwegii są naprawdę piękne, a widoki potrafią zapierać dech! Dlatego wycieczki górskie w Norwegii to nie tylko okazja do aktywności fizycznej, ale również do odkrywania piękna norweskiej przyrody i kultury. Dzięki znajomości przydatnych norweskich słówek możesz jeszcze bardziej cieszyć się tą niezwykłą przygodą.
Słowniczek tematyczny
å gå i fjellet – chodzić po górach
å gå på fjelltur – iść na wycieczkę górską
å gå seg vill – zgubić się
å klatre – wspinać się
å søke ly – szukać schronienia
en fjelltopp – szczyt górski
en fottur – piesza wycieczka
gåstaver – kijki
en klatresele – uprząż wspinaczkowa
et kart – mapa
en matpakke – prowiant na wycieczkę
en ryggsekk – plecak
en sovepose – śpiwór
en sti – ścieżka
et telt – namiot
en termos – termos
en turisthytte – schronisko turystyczne
et turutstyr – wyposażenie na wycieczkę
God tur! – Dobrej wycieczki!