Vafler – norweskie gofry

Norweskie gofry w kształcie serca

Norweskie gofry (norske vafler) są kultowym przysmakiem w Norwegii, ale też częścią kultury i tradycji tego kraju. W tym artykule opowiem Wam, na czym polega fenomen norweskich gofrów, jak się je przygotowuje oraz z czym się zazwyczaj je podaje.

Te gofry są jakieś inne

Norweskie gofry różnią się od tych, które znamy z polskich wakacji nad morzem. Vafler przygotowuje się z dodatkiem kardamonu, który nadaje im charakterystyczny, korzenny smak. Kluczowe składniki norweskiego ciasta na gofry to kefir, mleko, jaja, cukier, mąka i masło. Norweskie gofry są cieńsze i bardziej miękkie niż polskie. Mają delikatniejszą konsystencję, która sprawia, że są bardziej giętkie i elastyczne. Norweskie gofry idealnie nadają się do składania na pół lub zwijania, co umożliwia łatwe jedzenie nawet w podróży.

 

To co odróżnia norweskie gofry od polskich to również ich charakterystyczny sercowaty kształt. Uzyskuje się go dzięki specjalnym gofrownicom, które nadają gofrom postać kilku serduszek, które można łatwo oddzielić. Ten unikalny kształt sprawia, że są one rozpoznawalne i łatwe do podania w małych porcjach.

Norweskie gofry - z czym to się je?

Norweskie gofry są nie tylko pyszne same w sobie, ale także świetnie komponują się z różnymi dodatkami. Tradycyjnie są podawane ze słonym norweskim masłem i brunostem, czyli brązowym serem kozim o karmelowym smaku (Brunost – pokochasz go czy znienawidzisz?). Równie chętnie serwowane są ze śmietaną i dżemem lub lodami i owocami leśnymi. Zdarzają się również bardziej zaskakujące wersje. W słynnej knajpce Haralds Vaffel można skosztować ich z… bekonem, syropem klonowym i słodką posypką. Jest to bez wątpienia ciekawe połączenie.

Dlaczego są kultowe?

Gofry norweskie to nie tylko przysmak, ale nieodłączny element norweskiej kultury. Norwegowie uwielbiają delektować się nimi jako dodatkiem do kawy lub zabierać je jako przekąskę na wycieczki i pikniki. Są one także częścią wielu norweskich świąt i uroczystości rodzinnych, takich jak Dzień Konstytucji (grunnlovsdagen). Co więcej, możemy ich skosztować w większości kawiarni, także w schroniskach górskich. Gofry w Norwegii są tak popularne, że doczekały się nawet własnego święta. 25 marca to Vaffeldagen, który z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością.

Przepis na norweskie gofry

Mam nadzieję, że jesteście zachęceni do tego, by spróbować samemu przyrządzić norweskie gofry! Pierwszą rzeczą, o której musicie pomyśleć, jest odpowiednia gofrownica. Na szczęście te urządzenia są już dostępne w Polsce. Szukając sprzętu dla siebie wpiszcie w wyszukiwarkę hasło “gofrownica do wafelków w kształcie serca”. Warto zainwestować, bo dzięki temu ten norweski przysmak na stałe zagości w Waszej kuchni!

Sposób przygotowania norweskich gofrów jest bardzo prosty. Większość potrzebnych składników macie już zapewne w kuchni. Jedyny składnik, który może stanowić zaskoczenie, to wspomniany już kardamon, który jest bardzo popularną przyprawą w Norwegii. Jeśli chcecie przygotować samodzielnie ciasto na gofry, mam dla Was prosty przepis: Verdens beste vafler (Najlepsze gofry na świecie). Polecam całą stronę https://www.matstart.no/, która jest przeznaczona dla dzieci, chcących spróbować swoich sił w kuchni. Znajdziecie tam zdjęcia składników i przyrządów kuchennych potrzebnych do przygotowania gofrów z podpisami po norwesku oraz krótkie instrukcje.

Struktura gramatyczna, która zwykle pojawia się w przepisach, to tryb rozkazujący (imperativ), służący do wydawania poleceń. Stanowi on jedno z łatwiejszych zagadnień w norweskiej gramatyce, które zazwyczaj nie sprawia Kursantom żadnych problemów. Podstawowa reguła do zapamiętania jest taka, że formę rozkazującą czasownika tworzymy poprzez usunięcie końcówki -e z czasownika w bezokoliczniku. Przyjrzyj się poniższym przykładom:

å smelte – Smelt smøret  Roztop masło

å tilsette – Tilsett melken Dodaj mleko

å blande Bland alt sammen Wymieszaj wszystko razem 

å bruke – Bruk håndmikseren Użyj miksera ręcznego

å steke – Stek vaflene i et vaffeljernSmaż gofry na gofrownicy 

å servere – Server vaflene med brunost Podawaj gofry z brunostem

Poniżej znajdziesz słowniczek tematyczny, który pomoże Ci w przygotowaniu gofrów na bazie norweskich przepisów:

en vaffel / vafler – gofr / gofry
en vaffelrøre – ciasto na gofry
en matoppskrift – przepis kulinarny 

et smør – masło
et sukker – cukier
et egg  – jajko

en melk – mleko
en kefir – kefir
et hvetemel – mąka pszenna
en kardemomme – kardamon
et bakepulver – proszek do pieczenia
en håndmikser – mikser ręczny
en øse – chochla 
et vaffeljern – gofrownica

en brunost – ser brązowy
en rømme – kwaśna śmietana
et syltetøy – dżem
en krem – bita śmietana
bær – owoce leśne

å måle opp – odmierzyć 
å tilsette/å ha i – dodawać 
å vispe – ubijać
å blande sammen – wymieszać razem 
å helle – wlewać
å røre – mieszać
å steke – smażyć
å servere med friske bær – podawać ze świeżymi owocami leśnymi 

Håper det smaker! – Mam nadzieję, że będzie smakować! 
Disse vaflene lukter kjempegodt! – Te gofry pachną wspaniale!
Dette smaker jo deilig! – To smakuje naprawdę pysznie!
Nam nam! – Mniam mniam!
Takk for maten! – Dziękuję za jedzenie!*

* W Norwegii nie ma zwyczaju mówienia „Smacznego!”, jednak obowiązkowo musimy powiedzieć Takk for maten! po skończonym posiłku.

Et tips! 

W norweskich przepisach składniki są często podawane w decylitrach. Pamiętaj, że jeden decylitr (1 dl) to 100 mililitrów (1 ml)!

Inne skróty, które warto znać to:
ts (teskje) – mała łyżeczka
ss (spiseskje) – łyżka stołowa
stk. (stykk, stykke) – sztuka

Powodzenia w przygotowaniu gofrów! Lykke til!